Nadciśnienie tętnicze jest chorobą, która z otyłością, zaburzeniami gospodarki węglowodanowej oraz lipidowej określane są jako zespół metaboliczny.
Pierwszą linia obrony w walce z zespołem metabolicznym jest zmiana stylu życia. Obecnie duże nadzieje pokłada się w suplementach diety, takich jak antyoksydanty, nienasycone kwasy tłuszczowe, składniki mineralne, główne ze względu na ich właściwości przeciwutleniające i przeciwzapalne. Uważa się, że prawidłowo zbilansowana dieta, wzbogacona w różne suplementy diety może się okazać najlepszą strategią w leczeniu ZM.
Zmiana w stylu życia, ograniczenie dostarczanej energii i uzyskanie ujemnego bilansu energetycznego może znacząco zmniejszyć objawy zespołu metabolicznego. Ważne jest spożywanie suplementów diety wykazujących właściwości przeciwutleniające i przeciwzapalne, takich jak: wielonienasycone kwasy tłuszczące Omega-3.
Ważnym suplementem diety w zespole metabolicznym są wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3. Należą do nich: kwas linolenowy (ALA), kwas eikozapentaenowy (EPA), kwas dohozakehsaenowy (DHA). Kwasy te nie są syntezowane w organizmie, dlatego musza być dostarczane z pokarmem, a ich bogatym źródłem są ryby morskie. [1]
Ponieważ w diecie zauważa się nadmierne spożycie kwasów Omega-6 głównie występujących w olejach roślinnych oraz np. orzechach, zaleca się suplementacje kwasami Omega-3.
Działanie kwasów z rodziny Omega -3 w organizmie jest wielokierunkowe i obejmuje:
- istotny udział w profilaktyce i leczenie zespołu metabolicznego poprzez obniżenie ryzyka jego wystąpienia i redukcji objawów
- działanie przeciwzapalne polegające na hamowaniu nadmiernej odpowiedzi immunologicznej oraz poprzez wpływ na ograniczenie licznych uszkodzeń struktur komórkowych i na profil zapalny
- działanie antyoksydacyjne związane z wpływem metabolitów kwasów Omega- 3 (EPA i DHA) w zakresie przeciwdziałania skutkom stresu oksydacyjnego [2]
Udowodniono korzystny wpływ ALA, EPA i DHA na skurczowe i rozkurczowe ciśnienie tętnicze krwi u pacjentów z nadciśnieniem. [2]
W związku z tym, że osób z nadciśnieniem tętniczym często stwierdza się niskie stężenie potasu, magnezu i wapnia w organizmie, uzasadnione wydaje się stosowanie w tej grupie pacjentów suplementów wyżej wymienionymi pierwiastkami. [3]
Potas zapewnia prawidłowa gospodarkę wodno-elektrolitową, uczestniczy w regulacji ciśnienia osmotycznego komórek. Grupy ekspertów EFSA (przyp. Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności) i WHO (przyp. Światowa Organizacja Zdrowia) zakładają, że spożycie potasu powinno kształtować się na poziomie, który pozwoli na zmniejszenie ryzyka chorób, które często wiążą się z niedoborem tego składnia, takich jak nadciśnienie tętnicze. [4]
Magnez odgrywa istotną rolę w regulacji ciśnienia krwi. Przewlekły niedobór magnezu może prowadzić do nadciśnienia tętniczego [5]
Wapń znany jako podstawowy materiał budulcowy kości i zębów, również ma znaczenie w obniżaniu ciśnienia krwi. Niedobory tego pierwiastka mogą prowadzić do wzrostu ciśnienia tętniczego krwi. [6]
Z badań przeprowadzonych w ostatnich latach wynika, że stosowanie suplementów diety w zespole metabolicznym wpływa korzystnie na poszczególne składowe zespołu. Powoduje między innymi normalizację ciśnienia krwi.
Przestrzeganie niskokalorycznej diety wspieranej suplementami, sprzyja utracie masy ciała oraz korzystnie wpływa na markery stresu oksydacyjnego.
Źródła:
[1] Red dr Paulina Sicińska, Edyta Pytek, Aneta Maćczak, prof. dr hab. Maria Koter-Michalak „Zastosowanie różnych suplementów diety w zespole metabolicznych”, Postępy Higieny Medycyny Doświadczalnej (online)
[2] Red prof. dr hab. n. med. Mirosław Jarosz, dr n. roln. Ewa Rychlik, dr n. roln. Katarzyna Stoś, prof. dr hab. n. biol. Jadwiga Charzewska, „Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie”, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny, Warszawa, str. 102-104
[3]Prof. dr hab. Joanna Suliburska, „Rola składników mineralnych w rozwoju i prewencji nadciśnienia tętniczego” , Forum Zaburzeń Metabolicznych Tom 1, nr 4, Gdańsk, str. 230- 235
[4] Red prof. dr hab. n. med. Mirosław Jarosz, dr n. roln. Ewa Rychlik, dr n. roln. Katarzyna Stoś, prof. dr hab. n. biol. Jadwiga Charzewska, „Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie”, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny, Warszawa, str. 331-332
[5] Red prof. dr hab. n. med. Mirosław Jarosz, dr n. roln. Ewa Rychlik, dr n. roln. Katarzyna Stoś, prof. dr hab. n. biol. Jadwiga Charzewska, „Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie”, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny, Warszawa, str. 280-281
[6] Red prof. dr hab. n. med. Mirosław Jarosz, dr n. roln. Ewa Rychlik, dr n. roln. Katarzyna Stoś, prof. dr hab. n. biol. Jadwiga Charzewska, „Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie”, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny, Warszawa, str. 274-275
